Tag Archives: Ali Podrimja

21/07

Ditar, ,

Ali_Podrimja_à_Sète_en_2011

LUM LUMI

 

A thua është dita jote e fundit në spital

do t’i biem deri në fund a thua

edhe kësaj dite të lodhur në orën e familjes.

 

Nuk të kam sharë as nuk të kam rënë kurrë

vetëm të kam thënë; Ai në hapsirë atje larg jam Unë.

 

Në jetë, në art vrasësit më të mëdhenj janë frikacakët.

Mjeshtëria e tyre; gjuajtja në gabime, dhelpëria.

 

Ti mëso të duash vogëlush. Ti mëso të ecësh me këmbët e tua

mbi të keqen mbi të mirën, mendo me kokën tënde

kurrë mos pështyj në dashuri, as në pleh;

Mallkim i fisit.

Shkolla jote antike; të dish të çelësh derën e shtëpisë

Në çdo kohë,

Të dish të thuash fjalën kur duhet thënë.

Urrejtja është më e rëndë se vrasja.

 

Me ditë me shikon nga krevati i vjetër; spitali tepër i vogël

për dhimbjet e tua

për shtatë plagët e tua

për ditët, për netët e tua plot klithje.

 

spitali tepër i vogël

i vogël tepër spitali

nën te Danubi i thellë e i kaltër.

A thua tërë jetën do të na vijë era jod

sëmundje, murtajë

do pështyjmë gjak e vrer,

a thua tërë jetën t’i dezinfektojmë plaçkat, ëndrrat, fjalët.

A thua edhe këtë ditë do ta kalojmë në spital.

Të shikoj; në syrin tënd flaka, etja, qielli,

Në syrin tënd asnjë dredhi, asnjë mllef

pastërtia e syrit tënd më ka përpirë të tërin.

Në fund të syrit tënd

hap fatin tim të kobshëm.

Ai nuk jam Unë

Ai nuk je TI

Kush jam, kush je?

Syri yt mbyllet, dhe frëngjia në Kullë.

Poezia më e bukur ende s’është shkruar

as do të shkruhet

përderisa zhytësit ende jetojnë

Vogëlushi im, thellësia mashtron, vetëm largon nga e vërteta

dhe çdo fund është tragjik.

Po ç’ka aty poshtë në materie

Miu i Bardhë, antimateria.

 

Do të vijë koha kur do të më hapësh si një libër

të vjetër psalmesh

kur do të mësoj të ecësh nëpër pluhurin tim

por koha ecën shpeshherë në shpinë të breshkës.

 

A thua na u sosën fjalët, këngët,

na mundi ëndrra, udha,

a thua edhe kjo ditë po na lë me shpirt ndër dhëmbë.

 

Ti je më i madh, vogëlush, më i fortë se ky spital

për inat këtë ditë ta sosim deri në fund.

Lum Lumi.

05/02

Ditar, , ,

Nuk ka asgjë më të pamëshirshme sesa suadat (lexo: tiradat) që u bëhen artistëve shqiptarë pasi të kenë vdekur.

Kështu u ndjeva dy/tre herë kur futa kokën në atë botë të pështirë dhe shihja ato klithje e shpifje dhembjesh e piskamash për Dritëro Agollin.

Dhe nuk më shqitej nga mendja Ali Podrimja…

 

11/01

Ditar, ,

Është mbrëmje dhe zakonisht në mbrëmje, nëse njeriu don të jetë i qetë, i preferohet një libër apo një film.  Sepse përzierja e lajmeve të ditës me ato të tash-it nxit atë hutinë aq zor të përballueshme.

Sidomos nëse ka lajme të trishta.

I trishtë është lajmi i Adriatik Kelmendit për vdekjen e axhës së tij, shkrimtarit, përkthyesit, publicistit, Ramiz Kelmendit.

Nuk mund të them që kam patur miqësi me të por kemi patur një respekt të ndërsjellë i cili i tejkalonte përmasat e Prishtinës. Letërsia, gazetaria, përkthimet. Gjeografi e pafundme temash e bisedash: me apo pa njerëz tjerë në tavolinat e restoranteve të Prishtinës. Them restoranteve sepse Ramiz Kelmendi nuk ishte njeri i mejhaneve- gjë kjo që nuk mund ta them për veten time.  (Tekefundit të qëndrosh mes mejhaneve e restoranteve është sekreti publik i jetës në Prishtinë).  Ramizi nuk ka patur sekrete. Ose nëse ato i ka patur i mbante brenda mureve të dhomës së punës e shtëpisë së tij në Taslixhe.  Jashtë, jashtë Ramizi ishte aristokrati i kryeqytetit. Jo orientali. Oksidentali në çdo drejtim: nga pamja prej një zotëriu me mirësjellje dhe aure prej perëndimori.

Ramizin e kam takuar në vitet 90 në kafe Koha, vendin përballë Pallatit të Shtypit dhe prej asaj kohe kanë filluar shkëmbimet. Për përkthimet e tij dhe gazetarinë e tij, letërsinë e tij dhe atdhedashurinë e tij.

Të gjitha këto më së bukuri janë të përshkruara në librin e djali të tij, Migjenit, tek “Gryka e Kohës”. Një monument për babain. Antidot i “Letrës Babait” të Franz Kafkës.  Sa jemi shoqëruar me Migjenin kurrë s’ia kam thënë këtë gjë: po të ishte ndalur tek përshkrimi i drekave me Babain e tij i cili nga dhoma e punës u tregonte për atë sa i madh ishte “ky Marques”-i, “Gryka e kohës” do të mund të kishte dalur një libër i pashkruar më parë në shqip.

Po të ishin para të gjitha ato shkronja që Ramiz Kelmendi ka shkruar, shtypur, botuar në gjuhën shqipe: nga novelat, romanet, përkthimet, artikujt e esetë e tij… do të ishte një prej pasanikëve më të mëdhenjë të atij nënqielli! Sa shkronja, sa faqe librash e gazetash, sa dashuri për shqipen dhe shqiptarinë e kishte ky njeri! I papërmirësueshëm me optimizmin dhe dashurinë e tij për kolegët, rininë, shtampën e shtypur në shqip.

Dy figurat më markante të Prishtinës, prejse e njoh këtë qytet, në krejt paraditet e tyre ishin Ali Podrimja e Ramiz Kelmendi. Njëri: kaotiku dhe poeti në shpirt, trup, tru. Tjetri: Gentleman-i.  Njëri: polarizuesi. Tjetri: paqedashësi dhe dashamiri.  Poeti i popullit dhe Kronisti i Kohës.

Kujtimi për ta është i përjetshëm.

Sepse ditën dhe arritën të bëjnë diçka që shpesh harrohet: ndërtuan bazat e asaj pak që sot Kosova ka. Kulturën e Arsimin, gazetarinë e letërsinë.

4 Shtator

Ditar, ,

Ditë për Shën Terezën.

I falenderohem (Shën Terezës?) që më  ka dhënë mundësinë dhe fatin të mos shoh, të mos lexoj, të mos mendoj vetëm në shqip. Janë imazhe tjera, gjuhë tjera, mendime tjera të cilat më mundësojnë të iki nga pështirosja e pranisë së politikanëve shqiptarë në këtë ngjarje.

Sepse janë të padurueshëm. Ose siç në rrjete sociale lexoja thënien e ditës: Shejtanët në Shenjtërim! Shejtanët dihet kush janë. E shenjtëruara dihet kush është.

Sot mendoj në Ali Podrimjen.

Dashurinë e tij të pafundme për Nënë Terezën.

Poezitë e tij për të.

Udhëtimet e tij në Vatikan.

Librat e tij (sidomos Antologjinë “Mësomë të dua”) të cilën e pat bërë kur Nënë Tereza qe lumturuar… Sidomos avanturat e poetit për t’i bartur ata libra me avion në Vatikan… Me orë të tëra dinte Aliu të tregonte për atë ngjarje.

Gjynah që s’e përjetoi.

Shyqyr që s’e përjetoi pranë politikanëve të Prishtinës, Tiranës, Shkupit… në mes të Vatikanit. I sheh nga lartë… Dhe s’i honeps.

 

8 Mars

Ditar,

E lexova dikund emrin e Ali Podrimjes. Më duket se e citonet dikush t’u ketë thënë shkrimtarëve serbë, në vitet 90 sesi edhe shqiptarët gënjejnë por kur e bëjnë këtë gjë këta bile skuqen. Nuk dua të skuqem dhe ta kërkoj në internet datën e saktë të vdekjes së tij. Nëse s’gaboj ende s’janë mbushur tre vite nga vdekja e tij. Thuajse ka kjo ndonjë rëndësi.

Nuk e di pse më kujtohet këtë mëngjes. Në këtë çast kur jam ulur në trenin i cili merr rrugën nga Stuttgarti për në Paris më kujtohet sepse më duket sikur ende jeton. Dy apo tre ditë para se të nisej për në Francë më merr në telefon. Pasi ashtu, siç e ka patur zakon, shpejt e shpejt më pyet si jam, si e kam “nusen” dhe vajzat më flet për udhëtimin e tij më pyet se kur do të udhëtoj në pushime dhe a do t’ia mësyej Kosovës, dhe në fund, fare në fund, nëse ka ndonjë plan të ri, për ndonjë lexim, prezantim në Gjermani. Për mua dhe natyrisht edhe për të. Ndjehej më i sigurtë kur ishim bashkë.

Bashkë një vit e gjysmë më parë kishim bërë edhe udhëtimin tonë të fundit në Gjermani. Së pari në Berlin pastaj në Leipzig në Panair të Librit dhe prej aty në Stuttgart prej nga e kisha përcjellur për në Prishtinë.

Derisa mendoj veneroj nga dritarja e TGV-së drejt këtij nënqielli gri i cili më shumë do t’i shkonte një nëntori a dhjetori sesa një marsi, them me vete: shyqyr që s’është Aliu Guenther Grass. Të dy kanë vdekur por për këtë të dytin në një hark kohor prej disa muajsh kam lexuar dy kujtime të shqiptarëve për të. Njërin të një autori nga Koosva dhe tjetrin të një diplomati nga Shqipëria. Të dy gjermanofolës dhe të dy me pozita komfortable në fundshekullin e kaluar. S’dua t’ua përmend emrat sepse edhe nuk ia vlen edhe nuk ka ndonjë hajr prej asaj pune. Por ajo që dua të them dhe me këtë edhe pyes veten është: ku ishin këta dy herifat që s’na e kujtuan miqësinë e tyre me Grass-in sa ky ishte gjallë? Them që Aliu i ndjerë s’ka patur edhe aq të drejtë kur ka folur për shqiptarët që për dallim nga serbët skuqen kur gënjejnë.

Për udhëtimin (e fundit) me Aiun trup e tërthorë tokave gjermane… herë tjetër. Pa dhënë garancinë që (nuk) do të skuqem.