Një ditë zakonshme

Ditën kur Dini u martua nuk ngjau asgjë që do të mund të quhej e jashtëzakonshme. Meterologët kishin paralajmëruar një ditë me shi. Radioja tregonte për tollovitë e zakonshme në autostradë. Lajmet bënin të ditura që edhe atë mëngjes në Rripin e Gazës një palestinez kishte hedhur veten në ajër dhe me vete kishte marrë edhe një mori fëmijësh të cilët në autobusin që kishte eksploduar ishin nisur për të shkuar në shkollë.

Dini jetonte tashmë katër muaj me Birgitin. E kishte njoftuar në diskotekën “Tic Tac” në të cilin ajo në uikende punonte si kamariere kurse Dini qëndronte në derë bashkë me ca zviceranë të tjerë dhe duhej të kujdesej që aty të mos futej çdokush. Me çdokush nënkuptoheshin të miturit dhe miturat si dhe tipat e rrezikshëm. Ata pra, që do të mund të mos paguanin pijet, të futeshin në sherr me mysafirë të rregullt e kështu me radhë.

Krejt i rastësishëm ishte njoftimi mes tyre. Dini zbriti poshtë të merrte nga një lëng dredhze për dy kolegët e tij dhe veten. Birgit e shërbeu në banak dhe aty filloi çdo gjë. Me trupin e tij të gjatë prej atleti ai i bëri përshtypje bjondes së re. Ashtu siç ca gjëra janë të vetkuptueshme në jetë, edhe caktimi i kohës për të pirë kafenë e parë jashta “Tic Tac”-ut, si për Dinin ashtu edhe Birgit ishin gjëja më e zakonshme që atë të shtunë mund t’ju ngjante.

Të hënën, ditën kur tërë Zvicra flen në gjum pas uikendit gjithmonë nxitës dhe ditës së parë të punës gjithmonë të mërzitshme, të dy u takuan në lokalin të cilin e njihnin aq mirë. Sa herë më parë do të duhej të kishin qëndruar në “Femme” pa e njohur njëri-tjetrin  dhe atë buzëmbrëmje qëndronin ulur bashkë në tryezën e tarracës. Të lumtur dhe të çliruar që ndjeheshin ashtu siç ndjeheshin.

Dini punonte në një shtypshkronjë si mekanik kurse Birgit sekretareshë në një firmë e cila prodhonte barna mjekësore. Në “Tic Tac”, punonin që të humbisnin disi kohën e mërzitshme të uikendeve. Dini jetonte vet dhe familjen i kishte në Kosovë dhe duhej që t’i ndihmonte edhe me para. Birgit jetonte nja 200 kilometra larg familjes dhe nëna e babai tashmë ishin në pension kurse motra e saj e tjetër jetonte në New York ku ishte e martuar dhe me një amerikan të cilin e kishte njoftuar në Zvicër kishte dy goca binjake. Dini ishte i besimit musliman kurse Birgit nga familja ishte pagëzuar si katolike por më vonë kishte pushuar së shkuari në kishë. Para një viti ajo kishte dalur fare nga kisha. Për këto dhe këso gjërash fliste çifti i ri që posa ishte njoftuar.

Nuk u desh shumë që ta lënë edhe një takim për të mërkurën tjetër. Pastaj për të shtunën në punë, në diskotekë, ishte e vetkuptueshme që do të takoheshin. Atë mëngjes kur puna kishte përfunduar dhe njerëzit u shpërndanë, ishte Birgit e para ajo që e mori iniciativën që Dinin ta ftonte në apartamentin e saj. “Për një kafe?”, ishte pyetja e Dinit. “Për një kafe!”, ishte përgjigja e saj.

Mirëpo kafeja e parë nga të dy u pi vetëm në orët e vona të pasdites së asaj të diele. Aq ishin të elektrizuar të dy nga shikimet e etshme që njëri-tjetrit i bënin qysh në makinë saqë pa u nisur mirë me “Golf”-in e saj, Dini ishte i pari që mori guximin ta puthte dhe ledhatonte. Dhe të mos pushonte deri në dhomën e saj të fjetjes. Deri në rraskapitje.

Për Dinin dhe për Birgit ishte ajo e dielë nga ato të këndshmet. Nga ato kur njeriu më nuk ka nevojë të mendojë për asgjë, të bëjë asgjë.

Dini dhe Birgit filluan të takoheshin çdo ditë. Zuerichu ishte qytet ku njeriu mund të bënte qejf në çdo kohë dhe siodmos në mbrëmje. Të dy ishin dhënë aq shumë pas njëri-tjetrit saqë  tashmë askush nga miqtë e tyre nuk dyshonte që tërë kjo idilë duhej të përfundonte me një kurorëzim. Me një martesë.

Ashtu edhe ngjau. Me shumë vështirësi dhe probleme nga ana e familjes së Birgit. Sepse si nëna ashtu edhe babai ishin kundër martesës së gocës së tyre me edhe një të huaj. Dhe këso radhe një të huaj nga “ata”, shqiptarët të cilët e kishin një zë aq të zi, për mashtrime dhe keqpërdorime nga më të këqijat në Zvicër dhe gjithandej në Europë. Por Birgit nuk qante kokën. “Ose mua dhe atë, ose asnjërin”, i tha Birgit nënës së saj në telefon. Para një rruge e cila nuk linte shteg tjetër, prindërit e saj u bindën.

Tashmë Dini e kishte lëshuar apartamentin e tij të vogël i cili shtrihej në një kuart jo edhe aq të qetë të Zuerichut dhe jetonte me të dashurën  e tij. Ditën e martesës, pos rrobave të Dinit, fustanit të bardhë për Birgit, dhe biletave për Republikën Dominikane ku do t’i kalonin javët e mjaltës, nuk ishte dashur të blenin apo përgatisnin diçka të jashtëzakonshme.  Ditën e martesës meterologët kishin paralajmëruar një ditë me shi. Radioja tregonte për tollovitë e zakonshme në autostradë. Lajmet bënin të ditura që edhe atë mëngjes në Rripin e Gazës një palestinez kishte hedhur veten në ajër dhe me vete kishte marrë edhe një mori fëmijësh të cilët në autobusin që kishte eksploduar ishin nisur për të shkuar në shkollë.

Katër ditë pas dasmës dhe një ditë para se të niseshin për në Republikën Dominikane, Dini u zgjua si zakonisht për të bërë kafenë e mëngjesit para se të niseshin të dy për në punë. Edhe Birgit zgjohej zakonisht menjëherë pas tij. Por jo edhe atë mëngjes.

“Birgit…”, thirri Dini. Asgjë nuk pipëtinte. “Birgit…”, e shkundi Dini gruan e tij në shtrat. Mirëpo ajo nuk zgjohej. Ishte kthyer përmbys dhe nuk jepte shenja jete.

Dini nuk dinte kënd ta thërriste më parë. Policinë apo prindërit e saj.

Ëndërra që nuk tregohen!

Ëndërrat nuk tregohen. Së paku unë nuk e bëj këtë gjë. Për shumë shkaqe. Por kryesori është ai që edhe nëse provohet kjo gjë, atëherë del që më tepër do t’i ngjajë ky kallzim një rikonstruktimi, rirrëfimi sesa që vërtet ëndërra do të tregohet ashtu siç është parë. Edhe shkencërisht është vërtetuar që pamja e një ëndërre nuk mund të zgjasë më shumë se një çasti i cili as me ca sekonda nuk mund të përmbledhet. Dhe tashti nga ajo gjë të bësh një rrëfim prej 5 minutash apo një ore nuk ia vlen!…

Askush nuk sheh ëndërra më tepër sesa që ata që jetojnë jashtë vendlindjes së tyre. Është malli, është lidhja me tokën dhe qiellin e cila të gjithë ata që u thonë emigrantë i bën të jenë aq të ngjashëm (Kundera), sepse sa herë që shtrihen ta bëjnë gjumin e natës, deshën apo jo, u shfaqen ato ëndërra, të cilat mëpas, sërish deshën apo jo, u duhet që t’i mbajnë mbi supe gjatë ditës dhe jetës së përditshme. E cila u bëhet edhe më e rëndë.

Çka nëse ëndërrat shtohen? Nëse jetën ta bëjnë edhe më të vështirë dhe padurueshme? Unë e kam patur për këtë vetëm një zgjidhje. Kjo është që thjesht të shkohet atje ku edhe ëndërrat të çojnë. Në vendlindje.

Meqë atë pranverë të vitit 2002 kishin filluar që të bëheshin të padurueshme vendosa që të lë punën dhe çdo gjë prapa vetes dhe të marr rrugën e vendlindjes. Edhepse ndodhesha në mes të një procesi gjyqësor në Berlin ku levërdia materiale si përkthyes që i duhen sa më shumë termine dhe ditë pune ishte shumë e madhe, pasi që grupi i vendasve të mij që gjykohej nuk kishte lënë gjë pa bërë- nga droga e thyerja e pompave të benzinit deri tek prostitucioni dhe transportimi ilegal i njerëzve, nuk mundja më. Kryetarit të trupit gjykues i kërkova leje me arsyetimin që isha i sëmurë keq dhe i premtova që zëvendësimi që do të dërgoja ishte poaq e mbase edhe më i mirë. Nita më zëvendësonte. Ajo nuk pritonte ta bënte këtë punë dhe me siguri që me këtë gjyq dhe me paraqitjen e saj do të ma zinte vendin përgjithmonë aty sepse me sharmin e saj do ta bënte kryetarin e gjyqit që ta ftonte përgjithmonë në procese tjera. Mirëpo aq më bënte për këtë gjë.

Kryesorja për mua ishte që tashti isha në vendlindjen time. Që për ato 10 ditë nuk do të shihja më ëndërra. Që do të çmallesha me njerëzit e mi. Në shëti, kafene, restorane, para televizorit…

Para se të bëja çdo gjë dhe duke mos çarë më kokën për ëndërrat vendosa që të ndërroja kartën e telefonit celular posa mbërriva. E kisha nga vizita e kaluar para një viti e gjysmë. Por herën e kaluar nuk e kisha përdorur fare atë kartë të vendlindjes. Dhe më kishte krisur koka nga llogaria e lartë që më kishte ardhur për telefonin gjerman. Prandaj këso radhe kisha vendosur të mos e përsëritja atë gabim. Mirëpo ja që befasia e parë ishte që karta e vendlindjes nuk funkciononte. Dhe kjo më bënte të çmendesha.

“Po mund ta marrësh një të re”, më tha Tani, shoku im i fëmijërisë, i cili më përcillte tërë kohën në vendlindje.

“Jo jo, do të shkojmë në një dyqan telefonash!”, i thash unë i vendosur.

Goca e dyqanit të telefonave nuk më priti mirë. As që ma vari bile. Doja që karta e moçme të më funkciononte e ajo provonte të më bindte që kjo gjë nuk do ngjante sepse nuk e kisha përdorur qe një vit e më tepër. Pa ditur as vet pse, gjaku filloi të më nxehet dhe me këtë edhe zëri të më ngritet. Doja ta përmabaja veten por ja që nuk shkonte.

“Sa herë që ju na vini nxeheni kështu pa ditur as vet pse”, më tha Tani i cili dukej të ishte zënë ngusht me mua.

Duke provuar të më bindte që të qetësohesha, e pash që një djalosh i ri, i veshur me të zeza dhe një këmish të bardhë, më qëndronte tek krahu.

“Do ta rregullojmë këtë problem zotëri. Nuk kak asgjë tragjike këtu”, më tha djaloshi. Dhe më mori në këndin tjetër të dyçanit. Nxori nga sirtari i poshtëm i tryezës një kuti me karta dhe prej aty edhe një kartë për mua. “Ja ku e keni”, më tha ai.

“Ishte nga shërbimi i sigurimit të dyqanit!”, më tha Tani i cili derisa pinim kafenë e mesditës më shpotiste me fjalët që në vendin ku unë jetoja kurrën e kurrës nuk do të më shërbenin ashtu me mirësjellje.

Nuk doja ta pyesja Tanin se si është e mundshme që për atë problem timin të përkujdesej dikush që është nga sigurimi e jo punëtorët normal të atyshëm.

Tekefundit kjo edhe nuk kishte aq shumë rëndësi. Kryesorja ishte që atë qëndrim në vendlindje e shfrytëzova si e më mirë. Pa shpenzuar celular dhe pa parë ëndërra. Kohë pas kohe, kur kaloja pranë dyqanit të telefonëve më ngjante ta shihja djaloshin e sigurimit i cili duket që bënte çdo punë të mundshme në atë vend. Ishte nga ato personazhet simpatike që më kishte mbetur në mbamendje edhe kur isha kthyer në Gjermani.

Ajo që me Nitën kishte ngjarë m’u vërtetua. Ajo ma kishte zënë vendin e punës në Gjykatën e Berlinit. Kryetari thjesht marrosur pas saj.

Një ditë, duke marrë trenin nga Berlini për në Frankfurt ku policia më kishte ftuar të përktheja ca inçizime të një grupi dilerësh të drogës mora gazetën. Meqë zakonisht në stacione trenash bleja gjithmonë shtypin e vendlindjes edhe atë ditë e bëra atë gjë.

Në ballinat e gazetave ndodhej fotografia e tij. Djaloshit nga dyqani i celularëve. Tregohej sesi kishte provuar të vidhte paratë e fituara aty. Nuk mund ta besoja që ai kishte provuar ta vidhte vendin në të cilin punonte. Prej asaj dite, ëndërrat filluan sërish të më shfaqen. Ëndërra që nuk tregohen!

Mimo dhe Niki!

Derisa fqinji im, le ta quajmë zoti Meinwald, i cili banon në katin e parë të shtëpisë nën kulmin e së cilës jetoj edhe unë në katin e dytë, nuk shihet gjatë tërë ditës, janë mbrëmjet dhe orët e vona të natës ato të cilat e bëjnë atë të shihet dhe sidomos dëgjohet.

Zoti Meinwald nuk duhet të jetë më shumë se 50 vjeçar. Është i martuar ose së paku bashkëjeton me një grua e cila është dukshëm me re se ai. Shpeshherë ai i ngjyen flokët e tij me ngjyrë të kuqe kurse për t’u parë është vetëm në mbrëmje sepse gjatë tërë ditës dhe gjatë tërë javës ai punon. Duhet të punojë në një firmë elektrike pasi që makina të cilën ai e nget nga shtëpia në punë dhe anasjelltas, mban mbishkrimin e një firme elektrike. Për gruan e tij nuk e di se çfarë punon. E vetmja gjë që për të di është që edhe ajo ka makinën e saj dhe çdo mëngjes, ashtu sikurse burri i saj, edhe ajo shkon në punë për t’u kthyer në orët e vona të mbrëmjes.

Zotin Meinwald e shoh rrallë. Ndonjëherë në mbrëmje kur zbres deri në bodrum për të marrë ndonjë shishe verë apo birrë takohemi në shkallë. Shumë fjalë për të ndërruar me nuk kemi. E tëra që për njëri-tjetrin kemi është një “mirëmbrëma” apo një “përshëndetje”. Edhe ai merr birrat e  tij (shishe vere nuk i kam parë kurrë në dorë) dhe futet në dhomë.

Zoti Meinwald me gruan e tij nuk kanë fëmijë. Por për këtë ata i kanë dy mace. Njëra quhet Mimo kurse tjetra- e cila në bazë të emrit duhet të jetë mace mashkull, quhet Niki. Tërë kjo lagje e qetë në periferinë e Frankfurtit, ka mace. Por ato që tashmë i njoh janë Mimo dhe Niki. Gjithmonë e pyes veten se çfarë Mimo dhe Niki bëjnë tërë ditën derisa të zotët e tyre janë jashta shtëpisë. Si ushqehen? Në bodrum nuk ka ushqim të gatshëm për to. Në oborrin i cili nuk është aq edhe i vogël jo se jo. Apo ndoshta u mjafton vetëm darka që në mbrëmje hanë në apartamentin e Zotit dhe Zonjës Meinwald. Mirëpo, poqese është kështu, atëherë pse ngjan që si Mimo ashtu edhe Niki me aq përtesë futen brenda. Jo rrallë nga dritarja e kuzhinës sime e dëgjoj zërin e trashë, nganjëherë të përdredhur (nga birrat) të zotit Meivard “Mimooooo”, “Niiiiki”, “Mimooo”, “Nikiiii”!….

I thërret. Ngjan të jetë edhe ora 1 pas mesnate dhe të gjithë duhet ta dëgjojmë atë sesi i thërret macet e tij.

Siç e thash edhe më lartë, atë pranverë të vitit 2003 jetoja në periferi të Frankfurtit dhe nuk mund të them që ishte një kohë e lehtë për mua. Kontrata dhe oferta për përkthime kishte pak apo aspak. Rropatesha me ca aktakuza dhe inçizime telefonike që policia gjermane m’i dërgonte nga përgjimet që u bënte shitësve shqiptarë të drogës në “Kaiserstrasse” dhe kjo ishte e tëra. Thirrje nga revista apo gazeta për të bërë ndonjë përkthim të madh, ku do të dilte ndonjë para e mirë nuk kishte. Rezervat nga paratë e tubuara gjatë kohës së luftës, tashti katër vite mëpas kishin filluar të shterronin. Dhe me zor i dilja në krye që të hiqja qafe të gjitha shpenzimet që mbi kurriz më rëndonin. Qiraja e lartë për banim, uji, mbeturinat, rryma, telefonët, ushqimi, daljet e rralluara të cilat gjithmonë përfundonin me ekstaza e kështu me radhë e kështu me radhë.

Kjo situatë jetësore do të duhej të ishte shkaku pse kisha aq shumë kohë të përcillja mënyrën e jetës së fqinjit. Jetë kjo fare normale. Mes tij, gruas së tij dhe Mimos e Nikit.

Disi kisha dëshirë të ndalesha njëherë dhe të flisja me zotin Meinwald. T’i tregoja për mikun tim nga Prishtina, Justinianin. Edhe Justiniani, gjatë kohës sa atje jetoja dhe studioja kishte mace. Por ai kishte edhe fëmijë. 9 mace dhe 6 fëmijë. Gjatë luftës së Kosovës, Justiniani me bashkëshorten dhe fëmijët kishte mundur të shpëtonte nga terrori dhe thikat serbe por jo edhe shtëpia dhe macet e tij. 7 nga 9 macet ishin djegur apo ishin zhdukur në atë kohë sa nga qielli i Kosovës binin bombat kurse në tokë ishte përhapur mortaja vrastare e paramiltarëve… Justiniani nuk kishte vajtuar shumë as për macet as për shtëpinë. E kishte marrë veten, kishte ndërtuar një shtëpi të re dhe të bukur dhe në vend të maceve tashti kishte një qen të zi dhe të bukur. Frikshëm të bukur.

Kisha vendosur t’i tregoja zotit Meinwald sesi miku im nuk kishte kurrë probleme me atë që macet e tij t’i thërriste vonë në mbrëmje, apo t’i kërkonte nëpër oborrin e shtëpisë së tij. Jo. Ato e kishin katin e tyre përdhesë dhe jetonin aty fare mirë. E vetmja gjë që Justiniani bënte për to ishte servimi i ushqimit. Nganjëherë këtë gjë e bënin edhe fëmijët e tij.

Derisa dy apo tre mbrëmje me radhë vendosa që ta takoja rastësisht me dashje zotin Meinwald në shkallët e bodrumit tonë të përbashkët, disi nuk më shkonte kjo punë përdore. Nëse unë zbrisja poshtë nga kati i dytë ai futej në dhomën e tij. Nëse unë ngjitesha në dhomën time nga bodrumi ai dilte dhe zbriste të kërkonte macen apo merrte ndonjë birrë. Doja që njëherë e përgjithmonë ta thyeja akullin e vetëm një përshëndetjeje kurtoazie.

Mirëpo disi nuk donte të ngjante kjo gjë. Derisa dalngadalë fillova ta harroj këtë gjë (puna kishte filluar disi të shtohej dhe të më merrte me vete), edhe ngjau që zotin Meinwald e takova në hyrjen kryesore të shtëpisë. Në dorë e kishte Mimon.

“Ku është Niki?”, e pyeta pa i thënë mirëmbrëma.

“Niki… Më më mirë mos pyetni… Niki ka vdekur. Gruaja ka shpëtuar. Kanë patur një aksident me makinë. Faji ishte i gruas natyrisht. Tashti është edhe në spital edhe duhet të paguajmë një dreq e gjysmë për palën që ka dëmtuar me makinë. Mos pyesni… Një situatë e rëndë”, më tha Zoti Meinwald dhe iku drejt dhomës së tij.

U trishtova.Mendoja në Justinianin. Dhe në një thënie të moçme që “Nëse macja i ka nëntë shpirtëra, njeriut i lejohen 9 gabime”…